PETSA TRESE, BIYERNES
sumala pa’s basahon,
sa mga matuo-tuohon,
adlaw kini nga bantayanan,
trese timaan nga may mapasagdan,
may maningkamot nga suwertehon
may pipilang mahadlok dimalason,
mga sugarol, mga palahubog,
mga naglunang sa bisyo’ng makalupog
sa petsa trese, biyernes, panugkan
mokalma, mobahar, basin kuno’g maligsan,
A Call for the Government to Withdraw the Criminal Charges against Nanay Gloria Ortinez, to Release her from Jail, to let her Leave and Work Abroad for her Family!
Ople asks DoJ to withdraw complaint against OFW;
says “tanim-bala” incidents have created climate of fear among OFWs
27 OCTOBER 2015 – OFW advocate Susan Ople urged the Department of Justice to immediately withdraw the case filed against overseas Filipino worker Gloria Ortinez for the illegal possession of ammunition that could lead to a twelve-year jail term for the 56-year old migrant worker.
Ople, a former labor undersecretary, said that the State should not be seen as inflicting its might and resources on a hapless overseas domestic worker who already spent two nights under detention for a crime that she did not commit.
“I join the call of millions of OFWs for the full liberty of Nanay Gloria, and for the State to allow her to leave for Hong Kong where her employer of 13 years awaits,” the labor advocate said.
This series of “tanim-bala” incidents has created a climate of fear among returning overseas workers. “Yung tanim-bala naging tanim-takot na,” Ople said, adding that the OFW sector is
Ang Bag Ni Inday
Ni Jovelyn Bayubay Revilla
Namulat kami sa kahirapan
Buhay na minsan pag-asa ay sinukuan
Mga katanungan na minsan sagot ay hirap matugunan
Kailan ba aasenso ang tulad namin nangangarap ng kaginhawaan?
Sa eroplanong aming sinakyan
Sa alapaap na sarap hawakan
Luhang pumatak sa huling sandaling pamilyang sinulyapan sa paliparan
Tibay ng dibdib ito ang katurapan
Bansang aming pupuntahan isang sugal
na walang kasiguraduhan
50-50 ang laban
Salitang bahala ito’y para sa kinabukasan
Sigaw…Sigaw..Sigaw musika sa aming tainga
Pagod…Gutom..Puyat sahod ay di kasya
Diskarte kaya basura ay kakampi sa mga gamit na tinatapon nila
OFW- Mga Bayaning Inaapi at Kinukotongan ng Gobyernong Naligaw sa Tuwid na Daan
BAYANING OFW
Naghihirap sa abroad, homesick minsan, depression ang inabot, may naabuso ng employer, naghihirap pero nagtitiis alang-alang sa pamilya na naiwan sa inang bayan.
Ang perang padala ng mga OFW, after exports, ang ating mga remittance ay pangalawa sa pinakamalaking tulong sa ekonomiya ng ating bansa. Maliban pa doon, dahil sa ating mga
Nagkukumpetensyahan, naglalamangan, nagpapaligsahan sa makamundong kapangyarihan, kasikatan at kayamanan na nakikita ng mga mata ng mga tao lamang.
Mga alipin ng mundo. .mapapatigil lang kayo sa inyong kahibangan sa pinakahuli nyong pagdalaw sa libingan. Saka nyo lang mapagtanto na sinayang nyo lang ang sandali na pinahiram ng Tagapaglikha sa inyo,
Samantalang ang mga alipin ng Tagapaglikha, ang mga tunay na may malawak ang pag-uunawa. ang mga tunay na malaya, ang mga tunay na mananampalataya. sa kanilang mga sarili lamang sila nakipagkumpetensyahan; ang kabutihan at pananampalataya na ginawa nila kahapon ay lalamangan nila ngayon, at hihigitan pa nila bukas.
Ang Pinakamainam na Kamatayan
1. Mamatay habang nagdarasal sa masjid – kaya damihan mo ang iyong mga dasal at pagpunta sa masjid.
2. Mamatay habang gumagawa ng kabutihan at kawanggawa – kaya damihan mo ang oras para sa paglingkod sa kapwa at paggawa ng kabutihan.
3. Mamatay habang namumuhay at nakipaglaban para sa katotohanan, katarungan at
BATANG LINTI SI SEBYO (gikan sa panulat ni Inting Botikol)
“Agay, kasakit sa akong nawong!!! Nganong gitamparos man ko nimo? Unsa ma’y akong sala?” pangutana ni Arthur nga nagping-it sa hilabihang kasakit nga mora’g nakakita’g aninipot niadtong higayona.
“Ayaw ug palag ha, wala kay sala. Ang imo lang pamarog nga artistahon akong nasuyaan. Pilit kaayo sa pomada ang imong buhok samtang ako nagmantinil ug laway para ihiso. Hala lakaw na!” singhag ni Sebyo nga mapasigarbohon kaayong nagpalisngag sa iyang ilong samtang nag-atubang sa iyang mga barkada nga nangatawa.
Usa lang kini sa mga binuhatan ni Sebyo kon sul-an na siya sa iyang kamaldito. Tungod niini naila siya sa ilang lugar sa Lopez Jaena sa angga, “batang linti” kon subra kagahian ug ulo, taspokan, ug masinupakon nga pagkatawo.
KURIPOT
talan-awon kon pinugngan ang makuot
sa nagdala ug salaping hinigtan ug lanot,
paborito niya ang lugaw ug sabaw,
hasta tinughong ug tubig nga pinabugnaw,
maglakaw siya’ng magkupot sa bulsa,
maghilomhilom kon gastohan muabot na,
modayo’g balibad nga “wala sa ta ron”,
apan abtik pa’s manatad kon siya hagdon,
PETSA TRESE, BIYERNES
sumala pa’s basahon,
sa mga matuo-tuohon,
adlaw kini nga bantayanan,
trese timaan nga may mapasagdan,
may maningkamot nga suwertehon
may pipilang mahadlok dimalason,
mga sugarol, mga palahubog,
mga naglunang sa bisyo’ng makalupog
sa petsa trese, biyernes, panugkan
mokalma, mobahar, basin kuno’g maligsan,
K U G I H A N
ang kakugihan buhat nga magtimaan,
kini mosalingsing ug mopadaghan,
mosangpot ug maayong panag-ingnan
sama sa pagpakatap sa binhi sa kaliwatan,
sa kadaghanan kanunay’ng tukawan,
hasta pamilok makalimtan sa kakugihan,
pabusog basta lang mataligm-an,
kab-oton ang tingohang kakugihan,
babaye’ng kusog manganak, kugihan.
mga lalaki’ng kusog mopaanak, kugihan
walay liatan, makabatog lang,
binuhatan lunlon kamagwangan.
BUTA SI PONSO APAN MAKAMAO
(gikan sa panulat ni Inting Botikol)
“Sus Ponso, nganong ikaw pa man ang akong gipili nga daghan man unta to ang naninguha nako nga mga ambongan ug dili pa gyud buta.” nagkanayon si Tansyang usa ka gabii niana human sa ilang panihapon. Ilado si Ponso nga nanimuyo sa Sitio NGA, sakop sa Barangay Lahug sa dakbayan sa Sugbo.
“Hinugay na gani anang pagbasol nimo kay mga tulo na baya ning atong mga anak.” tubag ni Ponso nga naghagwa sa kamanghuran nilang anak nga si Boboy nga nag-edad na ug dos anyos.
Paano ang tamang computation sa End of Service Benefits (ESB) ng isang manggagawa sa Saudi Arabia?
Kung tutuusin, napakadaling unawain ang provision ng Saudi Labor law tungkol sa (ESB). Napakasimple lamang ang computation kaya hindi na tayo sumulat pa ng paliwanag tungkol dito noon. Pero nitong mga nakaraang araw ay may kumakalat na maling interpretasyon sa pag-calculate ng ESB na nailathala sa isang OFW website.
Kaya tayo ay naalarma dahil imbes na makatulong sa mga OFW, mas kalituhan ang itinuro ng computation ng ESB, dahil mali. Posible pang magkaroon ng basehan ang mga abusadong employer na bigyan ng maliit na halaga ng ESB ang worker kung sakaling mabasa nila (ng mga employer) ang maling computation na nalathala.
ANG DUGOS SA GUGMA NI ESKO
Bisan pa sa naangkon ni Esko nga mga pasidungog isip pinakamaayong mobaligya ug dugos sa dalan Plaridel, nagpabilin siyang bakante. Walay babayeng nagmahal. Si Sonia maldita. Daghan ang nagtuo nga dili gayud kini maminyo. Naay taho nga ang mga maghahalad gukdon ug sundang kay lagi samukan man kini siya. Niabot pud sa kasayuran ni Esko nga dihay namisita ni Sonia, nga nagdala ug buwak. Niuli na lang kini apan wala gayud atubanga sa dalaga.
Apan daghan ang wala masayod sa tinuod nga panghitabo kon nganong nahimong mangtas si Sonia sa gugma.
Kanhi managhigugmaay sila si Esko ug Sonia.
“Sonia, tubsa intawon ko sa akong pagkaulipon sa gugma. Kuhaa ako sa nahagbongan nakong bung-aw karon.” pakiluoy ni Esko.
“Grabe ka Esko oi. Si kinsa man ang nangulipon nimo? Ug asa man ang bung-aw nga imong gisulti? Nagdalag kahibulong nga pulong ni Sonia.
Image source: wikipedia.org
“Iisa lang ang Pilipinas, na binubuo ng Luzon Visayas at Mindanao! Lipulin ang mga Moro sa Mindanao!”.
Mula pa noong 1565, yan na ang sigaw ng mga mananakop at ng kanilang mga alipin
—————————
1565 – 1898 – Spanish invaders and the “esclavos Indios” said: “Sólo hay un país la islas Filipinas, Luzón, Visayas, Mindanao. Invade Mindanao y matar a todos los moros!”
Results:
The Spanish failed and the Moros maintained their independence from Spain, battling them constantly until 1898 when the Spanish sold the Philippines to the Americans for 20 Million USD (Treaty of Paris).
Another conflict sparked in southern Philippines between the revolutionary Muslims in the Philippines and the United States Military that took place between 1899 and 1913.
—————————
1899 – 1941 – American invaders and their “slaves” said: “There is only one country the Philippine Islands, luzon, visayas, mindanao. Invade Mindanao and kill all the moros!”
Results:
In 1906, More than 600 mostly unarmed Muslim Moro villagers (including many women and children) were killed by the Americans, of whom fifteen soldiers were killed and thirty-two were
ANG PAGPAKASALA TAWHANON, ANG PAGPASAYLO BALAANON
“Ang pagpakasala tawhanon, ang pagpasaylo balaanon.” Daw dili siya makatuo sa iyang nabasa sa gamay’ng papel nga iyang nakuha gikan sa kabo. Gisuhid niya. Walay nay laing butang nga nasulod sa kabo. Mga napulog lima na katuig ang nakalabay ug karon lang siya nakabalik.
“Dali na kuyog na kanamo. Imo nang bayran ang imong pagkamakasasala. Ang imong pagkatikasan sa hantakan, pagkamangunguot ug itlog sa pugaran sa atong silingan, ang pagkakusog nimo molusot sa pultahan nga walay bayadbayad human makakaon ug balbakuwa sa kan-anan ni Karya. Dili na masulod sa listahan ang daghan pa kaayo nimong tubagonon. Dali na!” pinadako ang tingog ni Tsip Bruno, ang pangulo sa mga mananakop ni Estoy.
PEBRERO
kahumot sa kabulakan nga dugukan,
mga buyog ug alibangbang maganayan,
manggimok, manuyhakaw ning bulan sa Pebrero,
may magkiaykiay sa gugmang gakayokayo,
sa plaza maglaray, may mangita’g kaparayganay,
bulan kini sa managhigugmaay,
pagkadaghana sa kasingkasing mangumbitay,
kalas kaayo sa pahumot ang mga magpauraray,
maningkamot makadimdim sa gugmang gitagay,
manugkad kini sa kainit ni Dodong ug Inday..
NAGPAUKYAB SI NOY LUMOY
ang pulong paukyab maoy buhat nga sa kilay makapaiknat, talan-awong dili magsubay sa naandang suknap, mopaburot sa haguka nga ipangladlad, maghatod sa dili tiawong panaad.
“Alang kanako ang tanan posible, walay butang imposible.” namulong si Noy Lumoy ngadto ni Kordapya.
“Unya suwayan tika?” tubag ni Kordapya.
“Suwayi lang Day, di ba magpangita ka.” paukyab nga pamulong ni Noy Lumoy.
‘Siyaro ug dili makasugakod, nagtabletas na gud ko.’ pulong pa ni Noy Lumoy.
“Unya makaya pa kaha nimo Noy Lumoy, basin bayag makuyapan ka ha? tubag ni Kordapya, naghulat sa pakiat ni Noy Lumoy isip tsuper ug trisikad (katapusan)
Atty James Lobedica is a lawyer based in Cebu City. He advocates perservation of Cebuano language and culture. He finished his Bachelor of Laws at the University of San Carlos – Cebu in 1992.
