ANG DUGOS SA GUGMA NI ESKO

Bisan pa sa naangkon ni Esko nga mga pasidungog isip pinakamaayong mobaligya ug dugos sa dalan Plaridel, nagpabilin siyang bakante. Walay babayeng nagmahal. Si Sonia maldita. Daghan ang nagtuo nga dili gayud kini maminyo. Naay taho nga ang mga maghahalad gukdon ug sundang kay lagi samukan man kini siya. Niabot pud sa kasayuran ni Esko nga dihay namisita ni Sonia, nga nagdala ug buwak. Niuli na lang kini apan wala gayud atubanga sa dalaga.

Apan daghan ang wala masayod sa tinuod nga panghitabo kon nganong nahimong mangtas si Sonia sa gugma.

Kanhi managhigugmaay sila si Esko ug Sonia.

“Sonia, tubsa intawon ko sa akong pagkaulipon sa gugma. Kuhaa ako sa nahagbongan nakong bung-aw karon.” pakiluoy ni Esko.

“Grabe ka Esko oi. Si kinsa man ang nangulipon nimo? Ug asa man ang bung-aw nga imong gisulti? Nagdalag kahibulong nga pulong ni Sonia.

“Ikaw Sonia, imo kong ulipon. Nagyaka ako sa salog sa lawom nga bung-aw sa gugma nga akong gimanggad para kanimo”. Dala kupot ni Esko sa kamot ni Sonia.

“He, he, Sakto na Esko, pwede na para sa inyong pasundayag nga drama karong gabii.” Namuwa ang aping ni Sonia. Si Esko, gawas nga maninda ug dugos, dramaturgo. Iyang gipraktis ang iyang linya sa drama ngadto ni Sonia. Nalipay si Esko sa pagdayeg ni Sonia. Sa pagkamaayo ni Esko sa drama, maglibog si Sonia basin ug kanunayng drama madungog niya ni Esko.

Wala madugay, namarog silang duha. Ngitngit na. Hugot ilang kinuptanay sa usag-usag. Manag-uyab sila si Esko ug Sonia. Mamauli na sila human nila ug pahangin sa Plaza. Ug wala nila ipahibalo sa kadaghanan ang ilang relasyon kay istrikta man gud kaayo ang inahan ni Sonia nga si Manang Panyang. Hapit muabot ang usa ka tuig gikan niadto, nagkabulag sila.

Nangluod si Sonia sa dihang napakyas si Esko pag-tunga sa ilang abotanan aron pagsaulog sa adlawng natawhan niya. Iyang gisaaran si Sonia ug usa ka butang. Sayod si Esko kon unsaon pagpahiuli si Sonia. Ang kulang na lang ni Esko mao ang timailhan nga magagikan ni Sonia mismo aron iyang masuta nga siya ba gihapon ang gitipigan sa kasingkasing niini.

Anaa ni Esko ang barog ni Adonis. Macho ug maayo mudala sa kaugalingon. Kanunay pinapilit ang iyang buhok. Ug labaw sa tanan. Dikorbata siya kon mopakita na sa iyang mga baligyang dugos. Tungod lagi sa kaabtik, ang dugos nga iyang inangkat sa Carcar, iyang isulod sa garapa, human sambogan kini niya ug tubig. Ang resulta, doble ginansiya.

Sa dihang nakakita ug higayon si Esko nga magkaduol sila ni Sonia sa may kan-anan sa ilang silingan. Iya kining giduol. “Sonia, dili ko manguyab nimo ha. Ug dili pud ko magpasabot ug kadasig nga ganahan ko nimo.”, nipahiluna na si Esko sa iyang mga diskarte.

“Tseh, kasamok ba nimo. Wala kuy panahon sa mga tawo nga pareha nimo.” nagmug-ot si Sonia.
“Sonia, pahibaw-on lang tika nga sa kadaghang babaye nga akong naibgan. Wala pa gyuy nisugot nako. Kon imo kong mapahibawo nganong walay mosugot nako. Kon imong matubag kining pangutanaha, tagaan tika ug libreng dugos. Dugos nga wala pa ma nimo matagamtami.” nagngisi si Esko.

“Hala, sige sultian tika aron molakaw na ka. Ayaw na gyud pakita ha.!” bundak ang tingog ni Sonia.

“ Sige sultii ko.” Pulong ni Esko.

“Bati kag nawong. Pandak ka. Pahak. Bakang ug uban pa”, nagminti sa kasuko si Sonia.

“Dili na mao. Sige pa. Sultii pako.” Nagngisi si Esko.

“Lihang ka ug ngipon. Manukon ka.! hapit na gyud isinggit ni Sonia ang mga pulong ngadto ni Esko.

“Ngano, man nga imo man ning nasulti ang tanan nga pagtamay sa akong pagkatawo? Nilubad ang panagway ni Esko. Iyang gitutokan si Sonia.

“Ambot. Pangutan-a imong kaugalingon.” Minaldita ni Sonia.

“Sonia. Kon dili pa tungod sa imong pagtan-aw nako, dili unta ko mahigmata sa tinuod nakong pagkatawo. Salamat ha. Sige ari na ko.” dayong barog ni Esko.

“Hoy! Bakakon. Nisaad ka nga imo kong tagaan ug dugos. Hain na ang dugos? Bakakon! Pinasiga ang mata ni Sonia human mamulong.
“He,he, he.” gibalik ni Esko ug tan-aw ang nahimutangan ni Sonia.

Hilom na kini. Pinaduko ang ulo. Naglugmaw ang mga luha. Mitupad si Esko ug lingkod. Piit niyang giagbayan nga pinagakos.

“Salamat ha. Sa katapusan. Imong gibalik kanako ang paglaum.” dili mahubit sa pulong ang kalipay ni Esko.

Iyang nasikop ang idlas nga pagbati ni Sonia. Gisuklian ni Sonia ug init nga pagkupot ang bukton ni Esko. Sa kataposan matagamtaman na ni Sonia ang dugos ni Esko nga wala niya matagamtami sukad masukad. Sa unang higayon, ilang namatngonan ang mga nangumbitay nga kasingkasing nga gihimong dayandayan, adlaw karon sa mga managhigugmaay. (katapusan).

<em>Atty James Lobedica is a lawyer based in Cebu City. He advocates perservation of Cebuano language and culture. He finished his Bachelor of Laws at the University of San Carlos - Cebu in 1992.</em>