Cebuano Short Story: ANG GUGMA NGA WALAY PAGLUBAD

Share this:

“Ang pamayhon sa lalaki daw dugay na nako siyang nailhan.” hilom nga pamulong ni Minda samtang naglantaw sa ilang bag-ong silingan. Mag-atbang ang ilang pinuy-anan.

“Ang kuloton niyang ilong, ang tangkag niyang dunggan, ang dangas niyang agtang ug ang budlaton niyang mata… Ah, may kulang pa.” Nakuryoso si Minda. Nakit-an niya ang namunginging bunga sa kahoyng tambis dili layo sa balay sa lalaki. Nagpaduol siya. Nag-inusarang naglingkod sa may pantawan ang lalaki.

“Mangayo unta ko ug tambis. Daghan man kaayo ang bunga, mahimo ba?” pulong ni Minda sa lalaki. “Kuha lang.” mubo nga tubag ang nabati ni Minda nga nakapatiurok niya. Gikulbaan siya. Gihakgom ang iyang galamhan sa dili masabot nga pagbati.

“Chito?” wala tuyo-a nga nabungat ni Minda ang pangalan sa usa ka binuhat dala pangutana. “Minda? tubag sa lalaki.

“Chito, ikaw lagi gayud kini.” Wala na kapugong si Minda. Ang tingog nga tibuok sa lalaki nga daw pangbidyoke maoy nakapatuo ni Minda nga siya gayud ang lalaki nga dugay na niyang gihandom. Nagdali siyang nisulod sa nataran sa ilang bag-ong silingan deretso sa nahimutangan sa lalaki. “Chito, salamat kaayo nga nakit-an ko ikaw. Dugay nakong naghulat sa panahon nga mahitabo kini.”

Nanlimbasog si Chito nga makabarog samtang gisugat siya sa mainitong gakos ni Minda. Nidagayday ang luha sa kalipay ni Minda. Si Chito ug Minda nagkaila sulod sa sentro sa rehabilitasyon sa mga binuhat nga nahisalaag. Si Chito, kanhi adis-adis. Si Minda maoy gipadala sa tigdumala sa sentro aron ikasabot-sabot ni Chito. Bisan usa ka buta, si Minda nailhan sa pagkamaayong mopahiluna ug hunahuna. Maayo siya nga mohatag ug padasig sa isig katawo nga napagngan sa paglaum.

“Minda, wala tika pahibaloa. Ako ang naghatag sa imong mga mata. Nakasaad ko sa akong kaugalingon kaniadto nga mouban ko sa akong mga ginikanan ngadto sa laing nasod ug dili na mopakita pa kanimo human sa imong operasyon sa mata. Apan nausab ang akong hunahuna. Akong giagni ang akong mga ginikanan nga mopalit ug balay dinhi sa Sitio Madanihon kay mao kini ang imong adres nga gisulti kanako kaniadto.” dala bakho nga pamulong ni Chito.

“Chit, wala ka mosulti nako. Ikaw diay ang naghatag sa imong mga mata para makakita ko?” ningaab na si Minda. “Minda, paraygon kaayo ka. Imong ipabalik-balik ug pakanta nako kaniadto ang mga linya sa awit: Matud nila ako dili angay. Nga magmamanggad sa imong gugma. Matud nila ikaw dili malipay. Kay wa ako’y bahandi nga kanimo igasa.” Daw gikumot ang kasingkasing ni Minda sa pagpahinumdom ni Chito.

“Minda, wala nako kawilihi nga mawagtangan ug kahayag basta lang akong mapakita nimo ang kanindot sa kalibotan ug ang kadako sa akong gugma diha kanimo. Samtang ang uban nangahadlok kanako labi na ug akong sigaan sa mata, hiwi-hiwian ug ako pa gyung hana-hanaan ug suntok, apan lahi ka kay wala ka gayud mahadlok. Bisan ug nawad-an ka sa kahayag, nakakita ka sa akong pagkamahigugmaon. Hinay-hinay nimong nakuha ang akong pagsalig. Nahimo kong ulipon sa imong gugmang maalagaron. Ang lumoy nimong kamot nga mohapuhap ug ang imong pagkamanggihunahunaon, nakatunaw sa akong bisyo. Nadani ka nako labi na kon sampiton nako ang imong pangalan kay pulong pa nimo ang akong tingog pangbidyoke.” dala tingsi ang pulong ni Chito.

Niining tungora, nagpadayon ug tadlas ang luha ni Minda sa puwahon ug kandiison niyang aping.

Nagpabilin ang hugot ug init nilang ginaksanay bisan hangin dili makalusot. Nakaplagan ra gayud ni Minda si Chito, ang nahan-okan sa iyang gugmang walay paglubad (KATAPUSAN).

Patnubay.org wishes to thank Atty James Lobedica for giving us the permission to publish this short story in our website. Atty James Lobedica is a lawyer based in Cebu City. He advocates perservation of Cebuano language and culture. He finished his Bachelor of Laws at the University of San Carlos – Cebu in 1992.

Share this: